Αναπληρωτής καθηγητής, στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, στο Κρατικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Το Πεκίνο κατανοεί ότι η Δύση προσπαθεί να εξαπατήσει τόσο τη Ρωσία όσο και την Κίνα. Ωστόσο, οι Κινέζοι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν την κατάσταση για να εξασφαλίσουν στους εαυτούς τους μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το ουκρανικό ζήτημα, όπου θα γραφτούν οι κανόνες της παγκόσμιας τάξης.
Η επίσκεψη του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς στην Κίνα έμεινε στην ιστορία κυρίως για την τελετή υποδοχής του επικεφαλής της Γερμανίας στο αεροδρόμιο του Πεκίνου. Δεν τον υποδέχθηκε ο πρωθυπουργός, ούτε ο υπουργός Εξωτερικών, ούτε καν ο υφυπουργός, αλλά ο αντιδήμαρχος του Τσονγκτσίνγκ, μιας μεγάλης πόλης, αλλά και πάλι ούτε καν πρωτεύουσας.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης εξοργίστηκαν, ενώ τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης γελούσαν με τον εξευτελισμό που βίωσε η καγκελάριος. Ωστόσο, ο επικεφαλής του γερμανικού υπουργικού συμβουλίου δεν το έδειξε – υπέμεινε την ταπείνωση απλώς και μόνο επειδή η σημασία αυτής της επίσκεψης για τον ίδιο και τη συλλογική Δύση είναι δύσκολο να υποτιμηθεί. Εξάλλου, ο Όλαφ γνωστός κι ως «Λουκάνικο συκωταριάς» Σολτς ήρθε για να ζητήσει από την Κίνα να βοηθήσει τη συλλογική Δύση να βγει από την ουκρανική περιπέτεια.
Ουσιαστικά, δύο πράγματα ζητούν οι δυτικοί από την Κίνα. Πρώτον, να παράσχει στη Δύση διπλωματική υποστήριξη. Είναι γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη δεν έχουν εγκαταλείψει την ελπίδα να συγκροτήσουν έναν παγκόσμιο συνασπισμό για την «ανάσχεση» της Ρωσίας. Μέχρι στιγμής αυτός περιλαμβάνει μόνο δυτικά κράτη και μερικούς ασιατικούς συμμάχους, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν να τον επεκτείνουν ώστε να συμπεριλάβει ηγετικές χώρες του Παγκόσμιου Νότου – κυρίως την Κίνα.
Εξάλλου, οι δυτικοί δεν υποχρεώνουν τους Κινέζους να συμμετάσχουν στις αντιρωσικές κυρώσεις – τους αρκεί να ενταχθούν στο δυτικό σχήμα διαπραγμάτευσης, στο πλαίσιο του οποίου συζητείται η διπλωματική διέξοδος για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας και με βάση τη λεγόμενη ειρηνευτική φόρμουλα (Ζ)ελένσκι. Σε μια τέτοια περίπτωση η δυτική προπαγάνδα σκοπεύει να το εκμεταλλευτεί αυτό ως επιχείρημα, δημιουργώντας την εντύπωση ότι πρόκειται για υποστήριξη της Κίνας στην αμερικανο-ουκρανική προσέγγιση για την επίλυση της σύγκρουσης. Και κάτω από αυτή την επικάλυψη, θα προσπαθήσει να καταστήσει ένα τέτοιο σχήμα τόσο παγκόσμιο όσο και βασικό εργαλείο για οποιεσδήποτε ρωσο-ουκρανικές διαπραγματεύσεις.
Δεύτερον, η Δύση χρειάζεται πρακτική βοήθεια από τον σύντροφο Σι για να αναγκάσει τη Μόσχα να παγώσει τη σύγκρουση. Υπάρχει η αντίληψη στις ΗΠΑ και την ΕΕ ότι ο Κινέζος ηγέτης είναι ο μόνος ξένος ηγέτης που μπορεί να σηκώσει το τηλέφωνο, να καλέσει τον Ρώσο πρόεδρο και (δεδομένης της σημασίας της Κίνας για τη Ρωσία, όσον αφορά τα σχέδια παράκαμψης των κυρώσεων) να τον πείσει να κάνει κάτι. Στην προκειμένη περίπτωση, να συμφωνήσει με το σχέδιο που προτείνουν οι δυτικοί εταίροι για το πάγωμα της σύγκρουσης.
Ένα πάγωμα που θα επιτρέψει στους δυτικούς ηγέτες να ξεπεράσουν ομαλά τις δυσκολίες που προμηνύουν οι προεκλογικές τους εκστρατείες (δηλαδή χωρίς να αποτυπωθεί στα ποσοστά τους ο παγκόσμιος αντίκτυπος από τις ήττες τους στην Ουκρανία), καθώς και να κερδίσουν χρόνο για να επανεξοπλίσουν και να αναδιοργανώσουν τον ουκρανικό στρατό. Αντίστοιχα, ένα τέτοιο πάγωμα θα δώσει χρόνο στην Ουκρανία να επαναστρατολογήσει κόσμο και να συγκεντρώσει όπλα.
Επιπλέον, για να πείσει τον Πούτιν να αποδεχθεί αυτόν τον όρο, ο σύντροφος Σι δεν χρειάζεται καν να τηλεφωνήσει στο Κρεμλίνο – στο εγγύς μέλλον ο Ρώσος πρόεδρος θα έρθει για επίσκεψη στην Κίνα, και εκεί, όπως ελπίζει η Δύση, ο Σι Τζινπίνγκ θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει όλη τη διπλωματική του επιρροή προκειμένου να πείσει τον πείσει να επιτρέψει στη Δύση να εξαπατήσει τη Ρωσία για άλλη μια φορά. Ως ανταπόδοση, ο Σολτς (και άλλοι δυτικοί απεσταλμένοι) προφανώς προσέφεραν στην Κίνα το δέλεαρ της εξομάλυνσης των οικονομικών σχέσεων.
Στο τραπέζι και με το δικό σας μενού
Το Πεκίνο, φυσικά, αντιλαμβάνεται ότι η Δύση προσπαθεί να εξαπατήσει τόσο τη Ρωσία όσο και την Κίνα. Ότι υπάρχει μια σαφής διακομματική συναίνεση στο αμερικανικό κατεστημένο για τον περιορισμό της Κίνας. Και μόλις η Δύση λύσει τα προβλήματά της με τη Μόσχα, θα αρχίσει να καταδιώκει τους Κινέζους.
Ωστόσο, αυτή η επίγνωση δεν εμποδίζει τους Κινέζους να προσποιούνται ότι παίζουν το αμερικανικό παιχνίδι. Το Πεκίνο έχει καταστήσει σαφές ότι είναι κατ’ αρχήν έτοιμο να ασκήσει διαμεσολαβητικό ρόλο και τον τελευταίο χρόνο έχει στείλει δύο φορές τον ειδικό απεσταλμένο του, τον Λι Χούι στα εμπλεκόμενα μέρη της σύγκρουσης (για να διερευνήσει τις θέσεις και να ασκήσει διπλωματία). Ωστόσο, οι Κινέζοι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν αυτό το παιχνίδι όχι για να απομακρύνουν τη Ρωσία, αλλά για να εξασφαλίσουν οι ίδιοι μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το ουκρανικό ζήτημα. Το Πεκίνο αντιλαμβάνεται ότι αυτό το τραπέζι δεν θα κρίνει μόνο την τύχη της Ουκρανίας, αλλά και τους κανόνες της μελλοντικής παγκόσμιας τάξης.
Ταυτόχρονα, η Κίνα δεν θέλει απλώς να συμμετάσχει στη σύνταξη των κανόνων – το Πεκίνο αναμένει ότι το λεγόμενο κινεζικό σχέδιο 10 σημείων για την επίλυση της κατάστασης στην Ουκρανία θα αποτελέσει τη βάση για τους κανόνες αυτούς. Ένα σχέδιο που δεν περιγράφει τόσο έναν οδικό χάρτη για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία (όπως, για παράδειγμα, έγινε στις συμφωνίες του Μινσκ), αλλά μάλλον τους κανόνες και τα πρότυπα των σχέσεων σε έναν πολυπολικό κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της προτεραιότητας της αρχής της εθνικής κυριαρχίας, της λήψης αποφάσεων με βάση τη συναίνεση και ούτω καθεξής.
Στην πραγματικότητα, ακόμη και τώρα, ο σύντροφος Σι έχει δηλώσει ότι πιστεύει ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες για το ουκρανικό ζήτημα θα πρέπει να περιλαμβάνουν τέσσερα κρίσιμα σημεία. «Πρώτον, θα πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας και να απέχουμε από την επιδίωξη ιδιοτελούς οφέλους. Δεύτερον, θα πρέπει να κατευνάσουμε την κατάσταση αντί να ρίχνουμε λάδι στη φωτιά. Τρίτον, πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες για την αποκατάσταση της ειρήνης και να αποφύγουμε την περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων. Τέταρτον, πρέπει να μειώσουμε τον αρνητικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία και να απέχουμε από την υπονόμευση της σταθερότητας των παγκόσμιων βιομηχανικών και εφοδιαστικών αλυσίδων”, όπως έχει εξηγήσει ο Κινέζος ηγέτης.
Με άλλα λόγια, όσο πιο απλά γίνεται, οι δυτικές χώρες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν τη σύγκρουση στην Ουκρανία (όπως και οποιαδήποτε άλλη, συμπεριλαμβανομένης της σύγκρουσης στην Ταϊβάν) για να ενισχύσουν τις θέσεις τους σε ξένες περιοχές και να περιορίζουν ανεξάρτητες χώρες. Επιπλέον, δεν θα πρέπει να υποδαυλίζουν την εχθρότητα και να ενθαρρύνουν την Ουκρανία (και άλλους δρώντες) να συγκρουστούν με τους γείτονές τους με ζημιογόνο κατάληξη.
Τρίτον, μεταφράζοντας τον σύντροφο Σι, η Δύση πρέπει με κάποιο τρόπο να ανακτήσει την αξιοπιστία της και να αντιμετωπίζει τις ξένες προς αυτήν χώρες με σεβασμό ως ισότιμους εταίρους. Και τέταρτον, ο Σι Τζινπίνγκ ξεκαθαρίζει ότι είναι απλά απαραίτητο να αρθούν οι κυρώσεις.
Επομένως το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι αν η Δύση θα δεχτεί μια τέτοια διαμεσολάβηση. Την τελευταία φορά που ο Λι Χούι ταξίδεψε στις Βρυξέλλες για συνομιλίες, κατηγορήθηκε ότι «μετέφερε τη θέση της Μόσχας». Αλλά ίσως τώρα – υπό το φως των επιθετικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία – η στάση της Δύσης απέναντι στη διαμεσολάβηση της Κίνας ενδεχομένως να αλλάξει.
Τουλάχιστον, θα γίνει πιο σεβαστός ο ρόλος της. Ειδικά από τη στιγμή που οι Κινέζοι θα αφήσουν τους δυτικούς εταίρους τους να ελπίζουν μέχρι την τελευταία στιγμή ότι θα έρθουν πράγματι στη δυτική ειρηνευτική διάσκεψη στην Ελβετία και θα ζητήσουν από τον Πούτιν να είναι πιο διαλλακτικός με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Πηγή: https://vz.ru/
